Η Σπηλιά του Κύκλωπα ή του Δαίμονα
Τα σπήλαια του Μεγανησίου
Στο Μεγανήσι, όπως και στην γειτονική Λευκάδα, υπάρχουν αρκετά σπήλαια τα οποία έχουν έντονο σπηλαιολογικό ενδιαφέρον. Παρόλα αυτά κανένα δεν είναι αξιοποιημένο τουριστικά, ενώ η είσοδος σε αυτά δεν προτείνεται, καθώς ενέχει αρκετούς σοβαρούς κινδύνους σε μη έμπειρους με το αντικείμενο.
Η αναφορά τους εδώ, γίνεται αποκλειστικά για ενημερωτικό σκοπό και σε καμία περίπτωση ως παρότρυνση για επίσκεψη σε αυτά.
Παπά Σπηλιά ή Σπηλιά του Παπανικολή
Αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα ενάλια σπήλαια του κόσμου και σίγουρα είναι το πιο γνωστό από τα σπήλαια του Μεγανησίου. Η προσέγγιση του γίνεται αποκλειστικά από τη θάλασσα. Στο εσωτερικό του σπηλαίου βρίσκεται μια μικρή αμμώδης παραλία. Η παράδοση αναφέρει πως εδώ κατέφυγε ένας παπάς με τους μαθητές του επί Τουρκοκρατίας για να γλυτώσουν από τους πειρατές. Επίσης, φημολογείται πως αποτελούσε μια απ’ τις κρυψώνες του υποβρυχίου Παπανικολής κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η Σπηλιά του Κύκλωπα ή του Δαίμονα
Η σπηλιά του Κύκλωπα βρίσκεται πάνω από το λιμάνι Σπήλια, σε ύψος 50μ. από την επιφάνεια της θάλασσας. Ήταν γνωστή από τα αρχαία χρόνια, ενώ η παράδοση αναφέρει πως χρησιμοποιήθηκε από τον Κύκλωπα Πολύφημο ως ποιμνιοστάσιο. Η είσοδος του σπηλαίου είναι πολύ χαμηλή για αυτό εισέρχεσαι σχεδόν σερνάμενος, ενώ το ίδιο χαμηλό ύψος έχει και το μεγαλύτερος μέρος του εσωτερικού. Μόνο στο βάθος του σπηλαίου το ύψος του είναι μεγαλύτερο των 5 μέτρων.
Σπήλαιο Χωραφάκι
Η είσοδος στο σπήλαιο γίνεται από μια στενή σχισμή μεταξύ δύο βράχων, ενώ η κατάβαση στο εσωτερικό είναι αρκετά δύσκολη και επικίνδυνη για μη έμπειρους επισκέπτες. Έχει αρκετά πλούσιο διάκοσμο και περισσότερους από δυο θαλάμους.
Σπηλιά του Γκιοβάνη ή Σπήλαιο Δραμιά
Σπήλαιο που για χρόνια χρησιμοποιούνταν για να σταλίζουν εκεί τα ζώα του γιδοβοσκού Γκιοβάνη. Στο ευρύχωρο εσωτερικό της διαθέτει ενδιαφέρον διάκοσμο και στενά περάσματα. Οι κατακρημνίσεις που έχουν γίνει στο εσωτερικό του σπηλαίου, υπενθυμίζουν στον επισκέπτη την ισχυρή και συχνή σεισμικότητα της ευρύτερης αυτής περιοχής του Ιονίου.
Ποιος ήταν ο Τζοβάνης ή Γκιοβάνης (όπως τον έλεγαν στο Μεγανήσι)
Ο ξακουστός τσοπάνης του περασμένου αιώνα, από την ορεινή Εγκλουβή Λευκάδας, Γιάννης Κοντογιώργης (1866-1960), με το προσωνύμιο «Τζοβάνης» – που απέκτησε στην Κατοχή, λόγω που οι Ιταλοί τον φώναζαν «Τζοβάνι» – θρυλείται πως έτρεξε εκτός συναγωνισμού, για λόγους ιστορικά αδιευκρίνιστους, στον πρώτο Ολυμπιακό Μαραθώνιο του 1896 και τερμάτισε νωρίτερα από τον νικητή, Σπύρο Λούη, αλλά τον σταμάτησαν έξω από το Καλλιμάρμαρο Στάδιο μιας κι η συμμετοχή του ήταν ανεπίσημη. Οι γέροντες της Εγκλουβής θυμούνται τους πατεράδες τους να διηγούνται το περιστατικό σαν πραγματικότητα κι όχι σαν παραμύθι.
Αποδεικτικά στοιχεία δεν υπάρχουν, πέραν μιας φωτογραφίας στην αφετηρία του Μαραθωνίου Δρόμου του 1896 στην οποία εικονίζεται ένας δρομέας χωρίς αριθμό, που είναι ίδιος ο Τζοβάνης· μιας αόριστης αναφοράς εφημερίδας της εποχής (Νέα Εφημερίς, 1.3.1896, σ. 4) για δύο δρομείς από την Λευκάδα που κατέφθασαν στην Αθήνα μέσω Πατρών· του ότι πολλοί δρομείς δεν έγιναν δεκτοί από την επιτροπή· κι ενός δημοσιεύματος αυστραλιανής εφημερίδας της ομογένειας, της δεκαετίας του ’60, με τίτλο: «Γιάννης Κοντογιώργης – Τζοβάνης, μια παγκόσμια δόξα που χάθηκε στα χρόνια της κακουχίας». Απομένει να ερευνηθούν ενδελεχώς τα δημοσιεύματα των εφημερίδων της εποχής των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων και κυρίως τα παραλειπόμενα, που για καιρό, κατόπιν της λήξεως των Αγώνων, απασχολούσαν τον τύπο.
Το βιβλίο του Δημήτρη Ε. Σολδάτου «Τζοβάνης – Ο τσοπάνης Μαραθωνοδρόμος», απ’ το οποίο αντληθήκαν τα παραπάνω στοιχεία, περιλαμβάνει λογοτεχνική ανάπλαση του κατορθώματος του Τζοβάνη υπό την μορφήν διηγήματος, το γενεαλογικό του δέντρο, περιστατικά από την ζωή του, τραγούδια που γράφτηκαν γι’ αυτόν και φωτογραφίες.
Διαβάστε το σχετικό αφιέρωμα της εφημερίδας «Free ΛΕΥΚΑΣ» σε μορφή PDF [ΕΔΩ]